Woreczek dla owieczek i hafty z Zachełmia.
Zachełmie jest małą karkonoską wioską. Na początku XX było to popularne wśród naukowców i artystów letnisko. Zamieszkał tam, między innymi Bernard Wilm - filozof i pisarz, przyjaciel noblisty Gerharta Hauptmanna. Wilma bardzo interesowała kultura Górali Karkonoskich. Ponieważ mieszkańcy Zachełmia od dawna nie nosili ubrań wywodzących się z tradycji tamtych terenów, Wilm postanowił taki strój stworzyć. Miał on być funkcjonalny i wygodny. O szczegółach można przeczytać w artykule "Über Tracht und das Saalberger Hemd Von Bernhard Wilm". Najważniejszym dla zachełmiańskiego stroju dniem, okazał się ten, w którym Wilm spotkał w domu Hauptmanna Johannesa M. Avenariusa. Malarz ubrany był w przywiezioną z wędrówki po Czechach i Morawach, zapinaną na haftki, białą koszulę ozdobioną pięknym haftem krzyżykowym. Wilm zakochał się w tych haftach i postanowił, że podobne będą nosić mieszkańcy Zachełmia. W haftach opracowanych przez Bernarda Wilma pojawiają się elementy nawiązujące zarówno do tradycji rycerskich, jak i charakterystyczne dla Karkonoszy motywy roślinne i zwierzęce, (między innymi pierwiosnkę maleńką i jelenie). Zdobione haftem koszule „Saalberger Hemden” stały się bardzo modne i jeszcze przed rokiem 1910 znane były w całej prowincji. Od 2008 roku hafty z Zachełmia przeżywają renesans. Organizowane są warsztaty, można też kupić, ozdobione haftem pamiątki.
O haftach z Zachełmia, po raz pierwszy przeczytałam w 2013 r. Trafiłam wtedy na materiały z seminarium poświęconemu koszulom z Zachełmia (Saalberger Hemden - Vortrag im Dezember 2006 in Haus Schlesien (Königswinter) für das Seminar der Kulturreferenten). Oprócz tekstów pojawiły się nie tylko zdjęcia oryginalnych koszul, ale i wzory haftów zrekonstruowanych przez Katharinę Müller - wnuczkę Bernahrda Wilma. Niestety materiały, ze strony Domu Śląskiego w Königswinter, usunięto. Długo zastanawiałam się nad sposobem wykorzystania oryginalnych wzorów karkonoskich. Myślę, że przerobienie ich na żakard było dobrym pomysłem.
Materiałoznawstwo: włóczka Arwetta (Filcolana), druty 2,25
Bibliografia:
- Historia Zachełmia. [online]. [Data dostępu: 30.07.2025]. Dostępny w Internecie: http://www.szyszak.pl/o-koszulach-zachelmianskich
- Koszule Zachełmiańskie. [online]. [Data dostępu: 30.07.2025]. Dostępny w Internecie: https://www.ujelonka.pl/koszule-zachelmianskie/
- Über Tracht und das Saalberger Hemd Von Bernhard Wilm. [online]. [Data dostępu: 30.07.2025]. Dostępny w Internecie: https://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/doccontent?id=34718